Nhật Bản là một đất nước không ngừng đổi mới mình để phù hợp với sự phát triển mạnh mẽ của thế giới không chỉ về kinh tế, khoa học kỹ thuật mà còn cả văn hóa. Ngày nay, trong quá trình hội nhập, văn hóa phương Tây đã đem lại sự ảnh hưởng vô cùng lớn đến đất nước mặt trời mọc. Do đó, từ lâu, Nhật Bản đã không còn đón Tết âm lịch như các nước châu Á khác mà thay vào đó là ngày Tết dương lịch. Tuy nhiên, những sắc thái đặc trưng trong ngày Tết truyền thống Nhật Bản vẫn luôn được giữ gìn cho đến ngày nay.
Hãy cùng dulichnhatban.net.vn tìm hiểu về ngày Tết truyền thống Nhật Bản nhé.
Lễ hội Oshougatsu – Tết truyền thống Nhật Bản
Tháng Giêng trong tiếng Nhật là “Oshougatsu”, còn có nghĩa là “Chính nguyệt”. Tết truyền thống tại Nhật Bản gọi là “Oshougatsu” bởi nó bắt nguồn từ phong tục chào đón vị thần Toshigamisama – vị thần năm mới tượng trưng cho sức khỏe, may mắn và thịnh vượng. Trước đây, khi Nhật Bản vẫn đón Tết âm như các nước châu Á, Oshougatsu được dùng để chỉ lễ chào đón năm mới. Tuy nhiên, sau này đất nước mặt trời mọc đã chuyển sang đón Tết Dương lịch, và nó trở thành ngày lễ truyền thống ở Nhật. Đây là dịp quan trọng để gia đình sum họp, quây quần bên nhau sau một năm bộn bề với công việc.
Tết truyền thống ở Nhật Bản diễn ra từ ngày 1 đến 3-1 dương lịch. Tuy nhiên, người dân ở đây chuẩn bị từ rất sớm. Vào những ngày này, bạn có thể thấy rõ những truyền thống mang đậm bản sắc phương Đông vẫn được đất nước xinh đẹp này giữ gìn như: dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị đồng dùng và trang hoàng nhà cửa để đón chào năm mới. Ngày 1/1 là ngày vô cùng quan trọng, là lúc đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Người Nhật quan niệm rằng, xem mặt trời mọc vào ngày này là việc làm tốt để mong cầu một năm thịnh vượng, may mắn.
Tết truyền thống Nhật Bản có rất nhiều điểm tương đồng với các nước phương Đông. Tuy nhiên, ở đất nước xinh đẹp này cũng có những nét riêng với những nghi thức mang đậm màu sắc của mình.
Treo Shimenawa trước cửa nhà
Vào ngày Tết, nhiều gia đình Nhật Bản có truyền thống đặt cây nêu hoặc cây Kadomatsu với những nhánh thông đan vào các thanh tre nhỏ vát chéo trước cổng nhà hoặc công ty. Họ quan niệm tre là cây cầu để chào đón thần năm mới, còn thông đem đến nhiều sức khoẻ và hạnh phúc.
Ngoài ra một số vật dụng khác như dây thừng đan từ rơm khô hay các mảnh giấy trắng cũng được chọn để trang trí và biểu tượng cho sự mong muốn của người Nhật trong năm mới. Ngoài ra, người Nhật cũng treo bùa Shimekazari trong ngày Oshougatsu với ngụ ý không có ma quỷ đến nhà.
Thờ cúng tổ tiên và các vị thần
Cũng như nhiều quốc gia châu á khác, năm mới là ngày kính nhớ ông bà, tổ tiên, cùng các vị thần linh. Người Nhật thường đặt các loại bánh ngọt như bánh Tokonoma lên bàn thờ, để bày tỏ lòng thành kính tổ tiên và cầu mong được các thần linh phù hộ. Bản chất việc thờ cúng tổ tiên là thể hiện lòng tôn kính của người sống cũng như lời nhắc nhở rằng ông bà tổ tiền luôn dõi theo con cháu.
Con cháu thường thăm hỏi, kính cáo ông bà, tổ tiên để mong cầu sự chở che, dìu dắt hậu thế. Đây là một truyền thống rất quan trọng để tưởng nhớ, bày tỏ lòng thành kính và biết ơn đến những người đã mất.
Các hoạt động truyền thống trong ngày Tết truyền thống Nhật Bản
Cũng giống như ngày Tết truyền thống Việt Nam, người Nhật cũng dùng bữa cơm tất niên, làm thiệp, mừng tuổi cho trẻ con và đi lễ chùa… vào năm mới. Để đón mừng ngày Oshougatsu, họ sẽ quét dọn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ từ rất sớm với mong muốn xua đuổi đi những điều không may mắn trong năm cũ.
Vào ngày cuối cùng của năm cũ, người Nhật sẽ cùng nhau thưởng thức bữa tiệc tất niên cùng các thành viên trong gia đình. Bữa ăn được chuẩn bị cẩn thận, hấp dẫn với các món ăn truyền thống được chế biến từ thịt, cá và trứng. Trong buổi tiệc, mọi người sẽ cùng nhau bàn bạc và nói về các kế hoạch của mình cho năm mới với bầu không khí ấm cúng, vui vẻ.
Ăn bánh dầy Ozoni vào ngày mùng 1 Tết
Tương truyền rằng, vào ngày đầu tiên trong năm mới, thần Toshidon sẽ xuất hiện và bang tặng cho những đứa trẻ ngoan món bánh dầy Ozoni. Kể từ đó, với mong cầu nhận được những món quà từ các vị thần, người Nhật thường ăn bánh dầy Ozoni vào ngày mùng 1.
Lì xì đầu năm
Tương tự như Việt Nam, đây là phong tục không thể thiếu vào ngày Tết truyền thống Nhật Bản. Vào ngày này, những đứa trẻ Nhật sẽ được nhận tiền mừng tuổi từ ông bà, bố mẹ và người thân. Tiền mừng tuổi trong tiếng Nhật là “Otoshidama”. Otoshidama thể hiện mong muốn đứa trẻ đó thêm một tuổi sẽ mau ăn chóng lớn, trưởng thành và thành công trong học hành.
Trò chơi dân gian
Một trong những trò chơi dân gian phổ biến nhất vào ngày Tết truyền thống Nhật Bản chính là thả diều Takoage. Những chiếc diều được thiết kế với hình dáng, màu sắc đặc trưng của từng địa phương. Ngoài ra còn có rất nhiều những trò chơi thú vị khác như chơi quay Komamawashi, đánh cầu lông Hanetsuki,…
Đi chùa đầu năm
Vào những ngày đầu năm mới, các ngôi chùa sẽ là nơi thu hút nhiều người đến nhất. Người Nhật đi chùa vào ngày mùng 1 tết để cầu mong sự hạnh phúc, may mắn và thịnh vượng trong năm tiếp theo. Họ thường mua bùa và rút quẻ để chiêm nghiệm những ngày tới trong năm.
